آذری ترکی نیست و ترکی آذری نیست
بی دقتی در استفادۀ از واژه ها و اصطلاح ها دامنه ای چنان گسترده یافته است که گاهی ما توانایی گفتوگویی علمی را نمی یابیم و تازه خشمگین هم می شویم! گاهی حتی با آمیختن دشواری ها با یکدیگر، ندانسته به آرمان خود آسیب می زنیم.
پیداست که اگر ما مرغ عشق را بلبل بنامیم، نه مرغ عشق بلبل می شود و نه بلبل مرغ عشق! از این روی شایسته است که دست کم پرنده شناسان در نامیدن پرنده ها دقیق تر باشند...
«آذری» یعنی منسوب به آذربایجان و نام زبان کهن مردم آذربایجان و یکی از لهجه های ایرانی است که امروز نیز در برخی از جاهای آذربایجان ایران و جمهوری آذربایجان به آن سخن می گویند. مانند «تاتی». لهجۀ «آذری» چون نزد مردم کوهنشین مانده است به زبان پهلوی نزدیک تر است و بسیاری از واژه های کهن ایرانی که امروز از یاد رفته اند، هنوز در این لهجه برجای مانده اند.
مولوی در ملمعات خود دارد:
«اگر تات، ساک، رومساک وگر تورک زبانی، بی زبانی را بیاموز»
بنابراین این که برخی از مردم، حتی دانشمندان به اصطلاح قوم شناس، زبان ترکی مردم کنونی آذربایجان را با پافشاری «آذری» می نامند، راه درستی نمی روند. «آذری زبان» تقریبا تنها در روستاهای کوهستانی آذریایجان داریم. اما «ترک» در سراسر ایران.
پرسشی نیز می تواند اندکی روشنگر باشد:
چه شده است که ملتی نام زبان خود را واژه ای فارسی گزیده است؟
اگر پاسخ این باشد که فشار فارس ها در این گزینش نقش دادشته است، بی درنگ خواهم گفت که ایرانیان (وفارس ها) از روزگار غزنویان تا پایان فرمانروایی قاجارها، حدود یک هزاره فرمانروایان ترک داشته اند و این فرمانروایان ترک بوده اند که می توانسته اند زبان فارسی را براندازند. در حالی که چنین نشده است و حتی در زمان فرمانروایان این هزار سال و به خواستاری آن ها، زبان فارسی به بیشترین ذخیرۀ مکتوب خود دست یافته است.
Labels: درست بنویسیم
